Ocena użytkowników: 5 / 5

Gwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywna
 

Browar Książęcy w Tychach należy do największych browarów przemysłowych w Polsce. Mieliśmy okazję zwiedzenia go w czasie Industriady 2010. Historia Browarów Tyskich rozpoczyna się na początku XVIII w. Zbudowany został na terenie należącym do pszczyńskiego rodu Promniców.

Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1613 r. a następna z 1629 r. W 1861 r. książę pszczyński Jan Henryk XI Hochberg przejmuje od Promniców folwark z browarem i w tym samym roku rozpoczyna budowę nowego zakładu. Na początku odbiorcami tyskiego piwa były karczmy i Zamek w Pszczynie. Do rozwoju browaru w XIX w. przyczyniło się wybudowanie linii kolejowej na trasie Warszawa - Wiedeń. Pierwsze tyskie piwo w butelkach pojawiło się w 1824 r. W latach 1861 - 1863 obok pierwszego browaru powstał drugi, który został wyposażony w maszynę parową. Oświetlenie elektryczne i kolejna mocniejsza maszyna parowa pojawiły się w browarze w 1890 r. Dodatkowo w tym samym roku wybudowano oczyszczalnię ścieków. W 1893 r. uruchomiono linię kolejową Browar - Dworzec Kolejowy. Trzy lata później tyski browar staje się jednym z największych browarów w Europie (po wyprodukowaniu 10 milionów litrów piwa). Na początku września 1939 r. wojska niemieckie przejmują browar i produkowane od tego momentu piwo przeznaczone jest dla niemieckiego wojska. Po zakończeniu II wojny światowej w styczniu 1945 r. browary zostają przejęte przez polskich pracowników. W tym czasie w zakładzie przeprowadzono generalną modernizację, zostaje wymieniony sprzęt i rozbudowano budynek browaru. Przyczyniło się to do wzrostu produkcji piwa w 1951 r. do poziomu 476 tysięcy hektolitrów a w 1971 r. został przekroczony milion hektolitrów piwa. W 1975 r. Tyski Browar zostaje połączony z Górnośląskimi Zakładami Piwowarskimi w Zabrzu. Ta połączona produkcja trwała do 1981 r. kiedy to Browar w Tychach odzyskał swoją niezależność i przystąpił do modernizacji. W 1995 r. nastąpiła prywatyzacja zakładu i odtąd Browar uzyskuje nazwę Browarów Tyskich Górny Śląsk S.A. W 1996 r. Browar Książęcy zostaje przejęty przez dwie zagraniczne firmy. W 1999 r. założona zostaje Kompania Piwowarska S.A., która powstała z połączonych browarów: tyskiego i wielkopolskiego. W 2004 r. browar świętuje 375 rocznicę swojego powstania i z tego tytułu otwarto Tyskie Muzeum Piwowarstwa. W 2010 r. nazwa ta została zmieniona na Tyskie Browarium. Znajduje się w nim wiele eksponatów związanych z tradycją i historią Tyskiego Browaru. Są tam kufle, kapsle, butelki, fotografie itd. Całość dopełniają prezentacje multimedialne i inne ciekawe gadżety. W czasie spaceru z przewodnikiem po terenie browaru zwiedzamy Warzelnię, przechodzimy obok Domu Kawalera, Domu Piwowara, Willi Müllera i budynku stajni. Warzelnia jest po dzień dzisiejszy ozdobą Tyskiego Browaru. Urządzenia trafiły tu z zakładów Weigla z Nysy i pysznią się swą miedzianą barwą. Oprzyrządowanie elektryczne było dziełem firmy Siemens-Schuckert. Ściany starej warzelni zdobi doskonale zachowana ceramika majolikowa z wielkoksiążęcej manufaktury z Badenii. Rozpoczęta w pierwszych latach wojny budowa warzelni zakończyła się w 1922 r. Dziś nadal, po blisko wieku piwowarzy w Tychach korzystają z jej usług, a odwiedzający browar goście cieszą oczy jej pięknem. Dom Kawalera to okazały gmach z wieżą u jej szczytu zwieńczoną zegarem. Tu bezżenni panowie pracujący w browarze mieli swoje miejsce, by przenocować a w kasynie mogli zagrać w bilard, karty lub coś zjeść. Od roku 1905 r. Dom Kawalera był siedzibą dyrekcji browarów. Spacerując po terenie browaru mijamy potężne zbiorniki pnące się w górę - to tankofermentory, które imponują liczbą, wielkością i nowoczesnością. Za ich przyczyną możemy się raczyć piwem powstałym metodą dolnej fermentacji. Tankofermentory zastąpiły stosowane wcześniej otwarte kadzie fermentacyjne, które jeszcze w latach 50-tych XX w. w browarach tyskich miały postać ogromnych stojących beczek dębowych. Malutki, skromny domek to Dom Piwowara, który został wzniesiony w 1896 r. Na tym małym metrażu rezydował sam główny piwowar. Węch, smak, pewne oko i szczęśliwa ręka wsparte wieloletnim doświadczeniem musiały wystarczyć mu za współczesne laboratoria. W tym miejscu decydował on o jakości piwa, wielokrotnie go próbując. W 1866 r. mistrzem piwowarskim został Juliusz Müller, którego wkrótce podniesiono do godności dyrektora Browaru Książęcego. To dzięki niemu w Tychach zaczęto warzyć piwo jasne typu lager, nowoczesną wówczas  metodą dolnej fermentacji. Pod jego troskliwą opieką nastąpiła szybka rozbudowa browaru i wzrost produkcji piwa. W ogrodzie naprzeciwko wejścia do willi stoi obelisk upamiętniający dyrektora. Grób Jerzego Müllera znajduje się na cmentarzu ewangelickim w Mikołowie. Na terenie browaru znajdowały się też stajnie.  Do czasu upowszechnienia transportu kolejowego wozy z surowcami czy beczkami z piwem były ciągnięte przez konie. Wycieczka zakończyła się bezpłatną degustacją piwa w pubie, które smakowało wyśmienicie i bardzo różniło się od tego co kupujemy w butelkach czy w puszkach w sklepie.