Wilczym Szańcem określa się kwaterę główną Hitlera i Naczelnego Dowództwa Sił Zbrojnych w latach 1941 - 1944. Znajduje się 8 km od Kętrzyna na wschód od wsi Gierłoż.

Spacer leśnymi scieżkami Wilczego Szańca wśród ruin bunkrów, zawalonych budynków i baraków wybudowanych na potrzeby Hitlera może u jednych budzić grozę a u drugich nudę. Kiedy jednak poznamy historię tego miejsca opowiedzianą przez przewodnika zrozumiemy czym Hitler kierował się wybierając to miejsce by zrealizować swoje plany podbicia ZSRR. Nazwę Wilczy Szaniec stworzył sam Hitler. Użył do tego swojego pseudonimu Wilk z okresu walk od 1919 r. Słowo "wilk" pojawiło się też w nazwach trzech innych kwater Hitlera. Budowę rozpoczęto późną jesienią 1940 r. wg projektu inż. Behrensa z OT, wykonywaną siłami Organizacji Todt. Odbywało się to pod przykrywką budowy jednego z zakładów chemicznych „Askania”, a budowany obiekt oznaczono kryptonimem „Askania Nord”. Wilczy Szaniec ulokowany został w zachodniej części Giżyckiego Rejonu Umocnionego, między Giżyckim i Lidzbarskim Rejonem Umocnionym. Kwatera położona była na terenie podmokłym i bagiennym z dala od głównych szlaków komunikacyjnych a dodatkowo chroniona była przez rozmieszczone w najbliższej  okolicy stanowiska obrony przeciwlotniczej i samoloty myśliwskie, które bazowały na lotniskach w promieniu do 100 km. Dodatkowym atutem było to, że kwatera leżała blisko granicy sowieckiej Hitler mógł więc przebywać blisko frontu i kierować działaniami wojennymi. Pas jezior mazurskich oraz Twierdza Boyen w Giżycku stanowiły naturalną przeszkodę a las liściasty zapewniał doskonałe maskowanie bazy. Materiały budowlane dojeżdżały do Gierłoży koleją z głębi Niemiec. Pracowało tutaj całodobowo i przez cały rok jednorazowo ok. 2 - 3 tysięcy osób. Byli to robotnicy różnych narodowości (Polacy, Norwegowie, Francuzi i Rosjanie), którzy po przepracowaniu nie dłużej niż pół roku w większości trafiali do obozów koncentracyjnych. Na terenie Wilczego Szańca znajdowało się ok. 80 budynków o kontrukcji trwałej i ok. 100 drewnianych baraków. Schrony typu ciężkiego miały ściany o grubości 4 - 6 m i stropy do 8 m. Podmokły teren sprawił, że większość budynków była typu naziemnego, wyjątkiem były magazyny z żywnością położone na wzniesieniach, magazyny na amunicję oraz pomieszczenia pod bunkrem Hitlera i bunkrem łączności w których znajdowały się agregaty prądotwórcze i zbiorniki. Ogromną wagę przywiązywano do maskowania. Przy budowie starano się wykorzystać istniejące drzewa a braki uzupełniano atrapami z rur pokrytych igielitową siatką imitującą liście. Drogi i ścieżki były z góry przykryte odpornymi na ogień drucianymi siatkami maskującymi, do których przywiązywane były kawałki plastiku imitującego liście i igliwie. Na bunkrach były ustawione sztuczne drzewa. Dachy budynków, pokryte warstwą ziemi, porastała trawa i młode drzewa. Kwatera była doskonale wyposażona we wszystkie środki techniczne. Była tutaj energia elektryczna a przy jej braku uruchamiano agregaty prądotwórcze. Działało ogrzewanie centralne, było własne ujęcie wody oraz osadnik nieczystości. Obiekt posiadał bezpośrednie połączenie telefoniczne i radiowe z Berlinem. Specjalny pociąg Hitlera stał (oczywiście zamaskowany pod siatkami) na bocznicy kolejowej w pobliżu dworca. Kwatera ogrodzona była podwójną siatką wewnątrz której założone były pola minowe. Do poszczególnych stref ogrodzonych siatką i drutem kolczastym wchodziło się przez bramy za okazaniem przepustek. Bezpieczeństwo zewnętrzne zapewniał Batalion Ochrony Führera posiadający środki przeciwlotnicze i przeciwpancerne.  Ostatecznie budowy Wilczego Szańca nigdy nie ukończono. Hitler przebywał w Wilczym Szańcu od 24.06.1941 do 20.11.1944. Stale obok Hitlera w strefie zamkniętej przebywali: Martin Bormann, Wilhelm Keitel i Alfred Jodl, przedstawiciele poszczególnych rodzajów sił zbrojnych, stenografowie, przyboczni lekarze Hitlera, adiutanci i inni związani z obsługą sztabu głównego. Życie codzienne skoncentrowane było wokół narad, które odbywały się ok. godz 12, 18 i koło północy. Do Wilczego Szańca przybywali też przedstawiciele państw współpracujących z hitlerowskimi Niemcami. Podejmowano tutaj najważniejsze decyzje dotyczące II wojny światowej. Właśnie w tym miejscu w dniu 20 lipca 1944 r. Claus von Stauffenberg dokonał nieudanego zamachu na Hitlera. Hitler opuścił Wilczy Szaniec w dniu 20 listopada 1944 r., gdy front zbliżył się niebezpiecznie blisko. Wtedy też wywieziono z obiektu całą dokumentacje i ważniejsze urządzenia. 22 listopada 1944 r. feldmarszałek Keitel wydał rozkaz wysadzenia kwatery. Resztę obiektów Wilczego Szańca wysadzili saperzy z Grupy Korpuśnej gen. Eduarda Hausera w nocy 24/25 stycznia 1945 r.  po zajęciu przez Armię Czerwoną w dniu 24 stycznia 1945 r. pobliskiego Węgorzewa. Zniszczoną kwaterę w dniu 27 stycznia 1945 zajęły wojska 31 Armii gen. Piotra Szafranowa. Saprzey sowieccy przystąpili do rozminowania terenu. Praca ta była trudna gdyż większość min była nierozbrajalna, a część z nich w opakowaniu szklanym była niewykrywalna urządzeniami saperskimi. Dopiero 29 października 1955 r. nastąpiło przekazanie terenu po całkowitym rozminowaniu Wilczego Szańca. W latach 1945–1947 i 1950–1955 pracowali tutaj saperzy pododdziałów z siedmiu różnych jednostek.  W latach 1953–1955 unieszkodliwiono 54 tys. min i ok. 200 tys. amunicji. Śmierć poniosło 3 saperów. Wilczy Szaniec udostępniony został do zwiedzania w 1959 r. Turyści mogą tu przyjeżdżać przez cały rok. W dawnym budynku Gwardii Przybocznej funkcjonuje hotel i restauracja.

Źródło: wikipedia.pl

Więcej na: www.wolfsschanze.pl