Gwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywnaGwiazdka nieaktywna
 

Początki Zwierzyńca sięgają schyłku XVI w. kiedy to Jan Zamoyski hetman i kanclerz wielki koronny nabył włość szczebrzeską i włączył te tereny do Ordynacji Zamojskiej. W pobliżu Bukowej Góry wybudowano drewniany dwór otoczony ogrodem.

Wybudowano też niewielki "zwierzyńczyk"i duży "zwierzyniec" ze zwierzętami ogrodzony 30 kilometrowym parkanem, gdzie były żubry, łosie, jelenie, sarny, daniele oraz dzikie konie leśne - tarpany. W XVII w. dwór został przebudowany; rezydencję otoczono parkanem, ze stawem powstałym przez spiętrzenie Świerszcza, wyspami, teatrem na wodzie i długim kanałem po którym pływano gondolami. W dworze bywali: Władysław IV, Jan Kazimierz, Michał Korybut Wiśniowiecki, Jan Sobieski. Przy pałacu powstała osada, która szczególnie dynamicznie zaczęła się rozwijać od XIX w. kiedy do Zwierzyńca przeniesiono Zarząd Ordynacji Zamojskiej. W 1804 r. powstała "mechanika" pierwszy na polskich ziemiach zakład metalurgiczny produkujący maszyny i narzędzia rolnicze, a dwa lata później powstał zwierzyniecki browar. Największym zakładem przemysłowym była fabryka wyrobów drzewnych. Powstała w 1873 r. jako wytwórnia posadzek i wyrobów drzewnych, później została przekształcona w fabrykę mebli. W 1863 r. zawiązał się w Zwierzyńcu pierwszy w tych okolicach oddział powstania styczniowego pod dowództwem leśniczego Henryka Hugona Gramowskiego. Pół roku później 3.09.1863 r. pod pobliską  Panasówką miała miejsce zwycięska bitwa z wojskami carskimi. We wrześniu 1939 r. maszerowały tędy polskie armie w kierunku Tomaszowa Lubelskiego. Na Białym Słupie doszło do bitwy, którą obecnie upamiętnia cmentarz wojskowy. W czasie okupacji był tu obóz przejściowy dla wysiedlonych. Z działań wojennych Zwierzyniec wyszedł bardzo zniszczony, dodatkowo w 1944 r. rozwiązano Ordynację Zamojską. Warto wspomnieć, że uroki Zwierzyńca podziwiali m.in. Stanisław Staszic, Maria Kuncewiczowa, Isaac Singer, Bolesław Leśmian, Tadeusz Gajcy i Jarosław Iwaszkiewicz. Jednym z zabytków Zwierzyńca jest kościół na wodzie pod wezwaniem św. Jana Nepomucena. Wybudowany został w latach 1741 - 1747 na jednej z wysp pałacowego stawu. Ufundowany został przez Tomasza Zamoyskiego i jego żonę Teresę Anielę z Michowskich jako wotum dziękczynne za narodziny syna Klemensa. Architektem świątyni był prawdopodobnie Andrzej Bem a budowniczym Jan Columbani. Wnętrze kościoła zdobią barokowe freski wykonane przez Łukasza Smuglewicza. Na kolebkowym sklepieniu św. Jan adoruje Matkę Bożą z Dzieciątkiem. Fronton zwieńczono trójkątnym szczytem, poniżej krzyża OKo Opatrzności Bożej. Umieszczono również kartusze herbowe Zamoyskich ("Jelita") i Michnowskich ("Rawicz"). Niedaleko podziwiać można kolejny z zabytków Zwierzyńca - budynki Zarządu Ordynacji Zamojskiej. Klasycystyczne budynki wzniesiono w I połowie XIX w. Pierwotnie składały się z drewnianego pałacu, czterech murowanych i dwóch drewnianych oficyn. Do chwili obecnej przetrwały tylko murowane oficyny, z których jedna została nadbudowana w II połowie XIX w. Jest to tzw. "pałac administracji" będący obecnie siedzibą Zespołu Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska. Za budynkami znajdują się pozostałości zabytkowej alei lipowej. Okolice Zwierzyńca obfitują w  szlaki turystyczne, rowerowe i spacerowe. Miejscowość znakomicie spełnia swoją rolę jako ośrodek wypoczynkowo-turystyczny na Roztoczu. Sąsiadujące ze Zwierzyńcem Stawy Echo kuszą też turystów aktywnym wypoczynkiem nad wodą.

 

 

Źródło: tablica informacyjna